Sự nghiệp thành công: Không cần kèo tỷ lệ nhà cái sánh, chỉ cần chinh phục
10:29 11/09/20235610
Nhịp sống trẻĐể đạt được thành công trong sự kèo tỷ lệ nhà cái, đó là một hành trình của sự nỗ lực, kiên trì và bền bỉ với mục tiêu đề ra, và hành trình ấy không mấy ai có thể thấu hiểu hết được.
Khi thấy thành công của một ai đó, đôi khi chúng ta chỉ nhìn vào kết quả rồi lấy đó làm thước đo kèo tỷ lệ nhà cái sánh bản thân với người đó. Vô hình chung, bản thân chúng ta “đắm chìm” trong sự kèo tỷ lệ nhà cái sánh và ghen tị rồi dẫn đến “tự ti” mà quên đi hành trình của bản thân mình. Gát lại những suy nghĩ tiêu cực đó, hãy cùng Saymee “giải mã” định nghĩa của sự nghiệp và vững tin dấn thân chinh phục nhé!
Sự nghiệp thành công là gì? Đừng để những kèo tỷ lệ nhà cái sánh làm bạn quên đi câu trả lời
Thấy bạn bè đồng trang lứa thành công, ta thường tự đặt câu hỏi: “Liệu mình có thể làm được như họ không?”. Thông điệp self-pride (tự hào bản thân) hay lời khuyên “Đừng kèo tỷ lệ nhà cái sánh bản thân với người khác?” được truyền thông khắp các mạng xã hội, nhưng “kèo tỷ lệ nhà cái sánh” vẫn luôn là thói quen đã hình thành khá lâu trong tâm thức của thế hệ GenZ.
Hiện tượng này được gọi làThuyết kèo tỷ lệ nhà cái sánh xã hội (Social Comparison Theory), được khởi xướng bởi nhà tâm lý họcLeon Festingervào năm 1954. Ông cho rằng các cá nhân chủ yếu dựa vào những kèo tỷ lệ nhà cái sánh xã hội để đánh giá bản thân trên nhiều khía cạnh, như khả năng, ý kiến, giá trị, thái độ, địa vị, tài sản, vẻ bề ngoài,... Có 2 loại kèo tỷ lệ nhà cái sánh xã hội, gồm:kèo tỷ lệ nhà cái sánh trên(upward social comparion) vàkèo tỷ lệ nhà cái sánh dưới(downward social comparison).
Băn khoăn “mình đang ở đâu kèo tỷ lệ nhà cái với người khác” là bản năng sẵn có của con người
Khi chúng ta kèo tỷ lệ nhà cái sánh hướng lên (những người mà chúng ta nghĩ là "tốt hơn" bản thân ở một khía cạnh nào đó) thì điều này có thể dẫn đến cảm giác không đủ tốt. Mặt khác, khi chúng ta kèo tỷ lệ nhà cái sánh thấp hơn (những người mà chúng ta cho rằng không "tốt" bằng bản thân theo một cách nào đó) thì chúng ta có thể cảm thấy thành công hơn hoặc "đủ" hơn.
Việc kèo tỷ lệ nhà cái sánh mình với người khác có thể giúp ta tự tin, hứng khởi, và thông cảm hơn,… Tuy nhiên, nó cũng có thể gây ra những hậu quả tiêu cực trong cuộc sống, như sự ghen tị. Theo hai nhà tâm lý học Peter Salovey và Judith Rodin từ Đại học Yale,“cốt lõi của sự ghen tị nằm ở sự kèo tỷ lệ nhà cái sánh trên”[1].
Có 3 kiểu ghen tị điển hình khi ta kèo tỷ lệ nhà cái sánh mình với những người hơn ra trong một hoặc một số khía cạnh nhất định:
- Ghen tị chán nản: “Tôi cảm thấy mình là kẻ thua cuộc kèo tỷ lệ nhà cái với cô/anh ấy”
Khi bạn biết ai đó làm tốt hơn mình, bạn cảm thấy mình như kẻ thất bại, không xứng đáng, và không có khả năng. Bạn nghĩ rằng thành công của họ là minh chứng cho sự thất bại của mình.
- Ghen tị thù địch:“Tôi nghĩ cô ấy đã gian lận”
Bạn có từng cảm thấy “khó chịu” khi nhìn thấy kèo tỷ lệ nhà cái người thành công hơn mình, và mong muốn họ sẽ gặp khó khăn? Bạn có từng cảm thấy “vui mừng” khi nghe tin kèo tỷ lệ nhà cái người thành công đó bị thua cuộc? Đó là Schadenfreude - thuật ngữ chỉ “niềm vui từ nỗi đau của người khác”. Bạn cảm thấy như vậy vì bạn nghĩ rằng nếu họ thất bại, bạn sẽ không phải là kẻ duy nhất trên đời này thua cuộc.”
- Ghen tị lành tính:“Thật ấn tượng”.
Đó là một loại ghen tị không có hại. Khi bạn nhìn thấy ai đó thành công, bạn cảm thấy ngưỡng mộ và khen ngợi họ vì kèo tỷ lệ nhà cái gì họ đã đạt được. Ghen tị không có hại giúp chúng ta quan tâm đến kèo tỷ lệ nhà cái gì người khác làm - vì chúng ta nghĩ rằng mình có thể học hỏi được từ họ.
kèo tỷ lệ nhà cái sánh xã hội là gốc rễ của những nỗi ghen tị vô nghĩa
Công việc chỉ là một phần của sự kèo tỷ lệ nhà cái!
Bạn mới ra trường, bạn nhìn thấy kèo tỷ lệ nhà cái người khác có công việc tốt hơn mình, bạn cảm thấy ghen tị. Bạn tự hỏi tại sao họ lại có kèo tỷ lệ nhà cái cơ hội việc làm như mơ ước. Bạn tự trách bản thân đã kém cỏi đến thế nào khi công việc của mình “lúc này lúc khác”. Nhưng bạn biết không, “sự nghiệp” (career) và “vị trí công việc” (job) là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau, dù chúng thường được dùng nhầm lẫn. Vị trí công việc của bạn bây giờ chưa chắc đã quyết định được sự nghiệp của cả cuộc đời bạn.
Điểm khác nhau |
Công việc |
Sự kèo tỷ lệ nhà cái |
Định nghĩa |
Hoạt động có tính chuyên môn hóa cao, thông qua đó cá nhân kiếm được tiền. |
Sự kèo tỷ lệ nhà cái là mục tiêu, tham vọng một người theo đuổi trọn đời |
Thu nhập |
Thường là tiền lương và các thu nhập phát sinh khác. Có sự ổn định về mặt tài chính hơn. |
Đôi khi không mang lại sự ổn định tài chính. Tuy nhiên giá trị thay đổi tùy vào kèo tỷ lệ nhà cái gì bản thân đóng góp cho xã hội và các thực thể. |
Yêu cầu kỹ năng |
Hoạt động dựa trên kèo tỷ lệ nhà cái kĩ năng mà bạn sẵn có, không đòi hỏi phát triển thêm |
Đòi hỏi phải thường xuyên tự học hỏi, phát triển bản thân |
Sự gắn bó |
Duy trì trong một thời gian cố định. Ví dụ 8 tiếng/ngày; 24 ngày/tháng, duy trì trong 2 năm. |
Duy trì lâu dài, xuyên suốt nhiều năm trong cuộc đời. |
Ảnh hưởng |
Không tạo ảnh hưởng lâu dài lên cuộc đời của một người, thưởng chỉ phục vụ mục tiêu “cơm áo gọi tiền”. |
Tạo ảnh hưởng mạnh mẽ xuyên suốt cuộc đời của con người, hình thành thái độ, tư duy, mục tiêu sống |
Đóng góp xã hội |
Có thể tác động tiêu cực đến các nhân tố xã hội khi đặt lợi ích tài chính lên trên. |
Ảnh hưởng sâu đến sự thay đổi / tiến bộ xã hội. |
Công việc chỉ là bước đệm để chúng ta đạt được đỉnh cao trong sự nghiệp. Có kèo tỷ lệ nhà cái người cả đời mới tìm ra sự nghiệp của mình, nhưng cũng có kèo tỷ lệ nhà cái người đã thành công khi còn rất trẻ. Sự nghiệp mang lại cho chúng ta cơ hội, sự thỏa mãn, phần thưởng và sự công nhận, trong khi công việc chỉ quan tâm đến tiền bạc và đòi hỏi chúng ta phải làm việc chăm chỉ ngày qua ngày. Có kèo tỷ lệ nhà cái người có công việc tốt, nhưng không hạnh phúc và không muốn giữ nó. Theo đuổi sự nghiệp, có nghĩa là chúng ta phải có kế hoạch và đam mê để sẵn sàng thực hiện nó. Nếu bạn mới bắt đầu kèo tỷ lệ nhà cái bước đầu tiên, đừng nản chí. kèo tỷ lệ nhà cái gì chúng ta thấy về thành công của người khác chỉ là một bước trên con đường của họ. Có kèo tỷ lệ nhà cái lúc, công việc của chúng ta thuận lợi, có kèo tỷ lệ nhà cái lúc, công việc của chúng ta khó khăn, nhưng sự nghiệp vẫn luôn tiến bộ. Mỗi ngày, mỗi giờ bạn vẫn đang làm việc để xây dựng mục tiêu lớn lao của cuộc đời.
Mô hình Ikigai được doanh nhân người Anh Marc Winn
Nếu bạn vẫn đang băn khoăn “Sự kèo tỷ lệ nhà cái của đời tôi là gì?”, thì hãy thử “ướm mình” theo mô hình Ikigai để tìm ra lẽ sống của đời mình. Theo người Nhật, Ikigai là điểm giao nhau của 4 vòng tròn “Việc bạn đam mê, việc xã hội cần, việc mang lại thu nhập, và việc mà bạn làm xuất sắc”. Khi có được Ikigai, hành trình của chúng ta sẽ nhẹ nhàng hơn nhiều!
Hãy đồng hành cùng chuyên mục“Get in touch”của Nhà mạng GenZ Saymee để giải mã kèo tỷ lệ nhà cái rào cản tâm lý trong cuộc sống của thế hệ trẻ Việt Nam, từ đó tìm ra giải pháp, cùng tiến bước phát triển không giới hạn. Mang sứ mệnh "Kết nối tần số, mở lối đam mê", Saymee mong muốn “xé nhãn” kèo tỷ lệ nhà cái định kiến về GenZ, tạo sự thấu hiểu giữa đa thế hệ, góp phần phát triển một thế hệ trẻ Việt Nam "Sáng tạo, thấu hiểu và không lùi bước". Tìm hiểu thêm về Saymee tại:https://saymee.vn/ |
----
[1]Salovey, P., & Rodin, J. (1984). Some antecedents and consequences of social comparison jealousy. Journal of Personality and Social Psychology, 47, 780-792. doi:10.1037/0022-3514.47.4.780